Türkiye’de Enflasyonla Mücadelede Kamu Politikaları Yeterli mi?

09 Mart 2025 21:45

Türkiye’de enflasyonla mücadelede uygulanan kamu politikalarının etkisi tartışılıyor.

birikipedi

Türkiye’de enflasyon düşüş süreci, bir hastalık gibi sabır ve doğru tedavi gerektiriyor. Ancak sadece faiz artırımları ya da ekonomi politikaları tek başına yeterli değil. Devlet, vatandaş ve iş dünyası, enflasyonun kontrol altına alınması için birlikte hareket etmeli.

Bu yazıda, kamu tarafının enflasyonla mücadelede neyi doğru, neyi eksik yaptığına odaklanacağız.

1- Para Politikası: Doğru Adımlar Ama Yavaş İlerleme

Faiz artırımları doğru yapıldı ancak kademeli ilerlediği için enflasyonun düşüşü gecikti.
Büyüme odaklı bir strateji izlendiği için ekonomi bir anda yavaşlamadı, süreç zamana yayıldı.
Hızlı bir parasal sıkılaştırma yerine kademeli geçiş tercih edildi, ancak bu süreç dezenflasyonu geciktirdi.

2- Maliye Politikası: Kamu Harcamalarında Tasarruf Yetersiz Kaldı

Kamunun tasarruf yapması beklenirken, kamu çalışanı sayısı 160 bin arttı.
Kayıt dışı ekonomiyle mücadelede ilerleme sağlansa da, bu tek başına yeterli bir etki yaratmadı.
Kamu harcamalarındaki disiplinin artırılması ve örnek tasarruf tedbirlerinin uygulanması gerekirdi.

3- Gelir Dağılımı Bozukluğu ve Aşırı İç Tüketim

2022-2023 döneminde gelir dağılımı bozuldu, varlık fiyatları (konut, araba, altın vb.) hızla arttı.
Sermaye kazançları yüksek kesimlerde birikince, tüketim hız kesmedi.
Enflasyonla mücadelede iç talebin dengelenmesi için ek önlemler alınmadı.

4- Döviz Politikası: Dezenflasyon Süreci Desteklenmedi

Enflasyon düşerken, Merkez Bankası döviz alımlarına devam etti ve kurun ani düşmesini engelledi.
Bu politika, ihracatçılar açısından avantaj sağlasa da, fiyat istikrarı açısından süreci uzattı.

5- Eğitim Sektöründeki Fiyat Artışları ve Denetimsizlik

2024 yılında en yüksek fiyat artışı eğitim sektöründe yaşandı (%95 yıllık artış).
Özel okullarda belirlenen tavan fiyat uygulamasına uyulmadı, denetim eksik kaldı.
Veliler, tüketici heyetlerine başvuruda çekingen davrandığı için kontrol mekanizması etkili işlemedi.

6- Konut Kiralarındaki Serbestleşme ve Etkileri

Önceki dönemde uygulanan %25 kira artış sınırı kaldırıldı ve fiyatlar hızla yükseldi.
Bu durum, enflasyonun aşağı çekilmesini geciktirdi ve maliyet baskılarını artırdı.
Kira piyasasında dengenin sağlanması için alternatif düzenlemeler gündeme gelebilir.

Kamu Tarafında Daha Güçlü Adımlar Gerekli

Enflasyonla mücadelede kamu tarafında bazı doğru adımlar atıldı, ancak sürecin daha hızlı ilerlemesi için şu adımlar atılmalı:

Kamu harcamalarında daha ciddi tasarruf tedbirleri uygulanmalı.
Gelir dağılımını dengeleyici vergi politikaları devreye alınmalı.
Eğitim ve konut sektöründeki fiyat artışlarına karşı daha etkin denetimler yapılmalı.
Enflasyon düşürülürken büyümenin sürdürülebilir olması sağlanmalı.

Önümüzdeki dönemde, bu eksiklerin nasıl giderileceği enflasyonun seyri açısından belirleyici olacak.

ETİKETLER