Mücevher İhracatında Büyük Gerileme! Altın Kotası ve Piyasa Farkı Sektörü Zorluyor

12 Mart 2025 05:49

Merkez Bankası, politika faizini 250 baz puan düşürdü. Piyasalar ve yatırımcılar bu kararı nasıl değerlendirdi?

birikipedi

Altın ithalatına getirilen kota ve uluslararası piyasa ile açılan fiyat farkı, mücevher ihracatında sert düşüşlere neden oldu. Sektör temsilcileri, altın ithalatında kısıtlamaların kaldırılmasını talep ederek, aksi halde ihracatın yıllık 15 milyar dolar seviyesinde kalacağını, potansiyelin ise 25-30 milyar dolar olduğunu belirtiyor.

İhracatta Düşüş Alarmı! Altın Fiyatlarındaki Artışa Rağmen Miktar Azalıyor

Ocak ayında fiyat farkının kapanmasıyla birlikte ihracatta hızlı bir yükseliş yaşanmış, ancak Şubat ayında farkın tekrar açılmasıyla birlikte düşüş başlamıştı.

2024 Ocak ayında mücevher ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 148 artarak 1 milyar 163 milyon dolara ulaştı.
Ancak Şubat ayında ihracattaki artış oranı yüzde 113,4’e gerileyerek 2 milyar 25 milyon dolar seviyesinde kaldı.
10 Mart itibarıyla ihracat artış oranı yüzde 87’ye düştü.
Altın fiyatları ons bazında 2 bin 45 dolardan 2 bin 950 dolara yükselmesine rağmen ihracatta miktar olarak yalnızca yüzde 29’luk bir artış yaşandı.

Sektör temsilcileri, altın ithalatına getirilen kotanın sektörü ciddi şekilde daralttığını ve İtalya gibi ülkelerden bitmiş takı ithalatına yönelmeye başladıklarını ifade ediyor.

Altın Kotası Sektörü Küçültüyor, Küçük Üreticiler Zorluk Yaşıyor

Altın ithalatı 2023’te başlayan kota uygulaması ile sınırlandırılmıştı. Geçtiğimiz ay kota 2 ton artırılarak aylık 14 tona yükseltildi, ancak bu artış sektörün talebini karşılamaktan uzak kaldı.

Mücevher İhracatçıları Birliği Başkan Vekili Ayhan Güner, küçük üreticilerin ithal edilen altının yüzde 10’una bile ulaşamadığını belirterek, kotanın kaldırılmasını talep etti.
Büyük şirketler altın tedarikini sağlarken, küçük üreticiler kotalar nedeniyle altına erişimde büyük sıkıntılar yaşıyor ve üretimleri ciddi şekilde daralmış durumda.
Altın ithalatı Ocak ayında yüzde 16 düşerek 9,65 ton olarak gerçekleşti.

Güner, “Eğer kota olmasaydı, sektör olarak ihracatımızı her ay 1,3-1,4 milyar dolara çıkartır ve yılı 15 milyar dolarla kapatırdık” diyerek mevcut sınırlamaların ihracatın önünde büyük bir engel olduğunu vurguladı.

Yatırımlık Altına Talep Artıyor, Yabancılar da Alım Yapıyor

Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, altının kilogramında uluslararası piyasa ile fiyat farkının 1.300 dolar seviyesine çıktığını belirtti.

Kur artışına izin verilmeyeceğine yönelik açıklamalar, yatırımcıların altına yönelmesine neden oluyor.
Emekli ikramiyesi ve Ramazan’da artan bağışlar piyasayı hareketlendirebilir.
Gurbetçilerin ve yabancı yatırımcıların da Türkiye’den fiziki altın alımı yaptığı belirtiliyor.

Yıldırımtürk, “Gurbetçiler ve yabancılar da gram altın ve Cumhuriyet altını alıyor. ABD vatandaşlarının bile altına yöneldiğini duyuyorum” dedi.

Türkiye, Kendi Sektörünü Zayıflatıyor! İthal Takıya Bağımlılık Artıyor

Türkiye, dünyanın en büyük mücevher üretim merkezlerinden biri olmasına rağmen, kota uygulaması nedeniyle İtalya gibi ülkelerden takı ithalatı patladı.

2024’te 6,6 milyar dolarlık bitmiş takı ithal edilirken, mücevher ihracatı sadece 5,8 milyar dolar oldu.
Uzun yıllar sonra ilk kez Türkiye mücevher ihracatında 801 milyon dolar açık verdi.
Sektör temsilcileri “Kota uygulaması ile İtalya’yı ayağa kaldırdık” diyerek, alınan kararların rekabet gücünü zayıflattığını ifade etti.

Sektör temsilcileri, altın ithalatında kota kaldırılmazsa Türkiye’nin ihracat potansiyelini kaybedeceğini ve mücevher sektörünün daralmaya devam edeceğini belirtiyor.

ETİKETLER